Pieczęcie organów samorządu terytorialnego

Tradycja pieczęci wiąże się z pierwszym okresem samorządu, jeszcze ze średniowiecza, gdy miasta i wsie miały własne organy samorządowe. W okresie rozbiorów każda wieś i miasteczko miały status gmin jednostkowych, a co za tym idzie używały własnej pieczęci. Indywidualne pieczęcie z własnym godłem występowały od roku 1780. Reforma Józefa II ustanowiła podział wsi na część dworską (dominialną) i gromadzka (rustykalną). Obie prowadziły własne kancelarie i posługiwały się własnymi pieczęciami, chociaż na niektórych dokumentach gromadzkich występowały pieczęcie dominialne. Tych ostatnich używano do 1855 roku, to jest do czasu, gdy władza sądownicza i administracyjna spoczywała w obrębie praw dworu (dominium).

Gromady podległe władzy dominialnej miały swoją wybieralną starszyznę: wójta i przysiężnych, ale nie prowadziły kancelarii. Ten stan uległ zmianie po kolejnych reformach administracji wiejskiej. Ostatecznie powstały gminy jednostkowe, z własnym samorządem i posługujące się własnymi pieczęciami. Gminy te istaniały do reformy administracji w 1932 roku i do tego roku pieczęcie gromadzkie występowały w dokumentachA. Karczmarzewski, Pieczęcie gmin jednostkowych z okresu galicyjskiego, Rzeszów 2006, s.7-8.
.

Okres staropolski

Pieczęć okrągła o średnicy 29 mm piętnastowieczna odciśnięta na dokumencie z roku 1554. W polu pieczęci herb Korczak. W otoku napis majuskulny gotycki "+ SIGILLUM CIVITATIS PROCHNIK"K. Paluch, Pieczęcie i herby miast ziemi przemyskiej i sanockiej [w:] Materiały numizmatyczne i sfragistyczne Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, Nr 4, Rzeszów 1994, s.83.
.

Pieczęć okrągła o średnicy 30 mm piętnastowieczna odciśnięta na dokumencie z 1565 roku. W polu pieczęci herb Korczak. W otoku napis "+ SIGILLVM + OPPIDI + PROCHNIK"K. Paluch, tamże, s.83.
.

Pieczęć ławnicza na dokumencie urzędu wójtowskiego i ławniczego pruchnickiego z roku 1617. W polu pieczęci wręby - godło herbu Korczak. Napis w otoku częściowo zatarty "[...] SCABINORVM * CTAS * PRO[...]" który w rozwinięciu zapewne brzmiał "S(IGILLVM)] SCABINORVM * C(IVI)TA(TI)S * PRO[CHNICENSIS]".

Okres zaborów 1772-1918

Pieczęć tuszowa Zwierzchności Gminnej Miasta Pruchnika. W godle napieczętnym trzy wręby, w otoku napis "MIASTO PRUCHNIK". Tłok pieczętny używany w latach 80-tych XIX wieku (znany z dokumentów z lat: 1881, 1883).

Pieczęć tuszowa o średnicy 27 mm. W polu otokowym napis "URZĄD MIASTA PRUCHNIKA" i data, z której czytelna tylko pierwsza część "18". W polu centralnym wręby - godło herbu Korczak. Pieczęć znana z dokumentów z lat 1914 i 1916Zbiory Działu Historycznego Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.
.

Pieczęć dominium pruchnickiego odciśnięta w tuszu. W polu pieczęci herb Starża (Topór) Morskich. W otoku napis "DOMINIUM PROCHNIK". Pieczęć znana z dokumentu z roku 1852.

Pieczęć dominialna dóbr Pruchnik i Węgierka. W otoku napis "DOMINIUM WĘGERKA" oraz w polu centralnym napis "PRUCHNIK". Odcisk pieczęci na dokumencie z roku 1852.

Pieczęć C.K. Urzędu Powiatowego w Pruchniku z połowy XIX wieku (1852). W polu herb cesarstwa, a w otoku napis "K : K : STEUERAMT IN PRUCHNIK".

Pieczęć tuszowa Zwierzchności Gminnej wsi Hawłowice Górne. Godło przedstawia pasącego się byka. W górnej połowie pola otokowego napis "WIEŚ HAWŁOWICE GÓRNE".
[Zdjęcie pieczęci dzięki uprzejmości Pana Janusza Kochanowicza]

Pieczęć tuszowa Zwierzchności Gminnej Rozbórz Okrągły. Godło przedstawia snop na tle skrzyżowanych narzędzi: kosy, grabi, cepów. Po bokach snopa pionowo siekiera i sierp. W otoku napis "ZWIERZCHNOŚĆ GMINNA W ROZBORZU OKRĄGŁYM". Tłok pieczętny metalowy wykonany w roku 1886Zbiory Muzeum w Jarosławiu, nr inw. MJ-H 2450.
.

Pieczęć tuszowa Gromady Świebodna. W godle napieczętnym narzędzia rolnicze (dwie kosy i grabie). W otoku napis "PIECZĘĆ GROMADY ŚWIEBODNA". Tłok pieczętny mosiężny wykonany po 1886 rokuZbiory Muzeum w Jarosławiu, nr inw. MJ-H 2454.
.

Okres międzywojenny do reformy administracyjnej 1918 - 1932

Pieczęć tuszowa Gminy Jodłówka używana w okresie międzywojennym. Godło napieczętne wyobraża kościółek z obrazem MB Pocieszenia. W otoku napis "GMINA JODŁÓWKA".

Pieczęcie instytucji kościelnych

Cerkiew pod wezwaniem Apostołów Piotra i Pawła w Rozborzu Okrągłym

Pieczęć tuszowa i opłatkowa cerkwi pod wezwaniem Apostołów Piotra i Pawła w Roborzu Okrągłym. W godle napieczętnym Apostołowie Piotr i Paweł, a między nimi świątynia. W otoku napis cyrylicą "ПЕЧАТЬ ЦЕРКВИ РОЗБОРСКОЙ" (pieczęć znana z odcisków używanych w latach 1847-1890)

Cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy w Pruchniku

Pieczęć tuszowa cerkwi pod wezwaniem pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy w Pruchniku. Godło napieczętne wyobraża scenę Zaśnięcia NMP, w otoku napis "ПЕЧАТЬ ЦЕРКВИ УСП. ПР. БЦИ В ПОРОХНИКУ"